HAKKINDA
Sözlük anlamı olarak sessiz ve sakin durmak, alçak gönüllü olmak, Hakk’a boyun eğmek gibi manâlara gelmektedir. İslâmi açıdan, Allah’a duyulan saygının gereği olarak ibadet sırasında sükûnet ve tevazu içinde bulunma anlamındaki terimdir. Allah’ın huzurunda olduğu bilinciyle tevazu gösterip boyun eğmeyi ifade eder.
Hudû kelimesi de benzer anlam taşımaktadır fakat daha çok bedenle gösterilen alçalmayı, boyun eğmeyi ifade eder. Yani beden ile yapılan hareketlerdeki dışa yansıyan sükûnet ve tevazu halini ifade eder.
MANÂSI
Kur’an-ı Kerim’de geçen huşû farklı âyetlerde farklı manâlarda geçmektedir. Bakara sûresinde “tevazu” [el-Bakara 2/45], Enbiyâ sûresinde “korku ve çekinme” [el-Enbiyâ 21/90], Mü’minûn sûresinde “kıpırdamadan yere bakarak durmak” [el-Mü’minûn 23/2], Tâhâ sûresinde “çaresizlik” [Tâhâ 20/108; el-Kamer 54/7; el-Kalem 68/43] anlamlarında kullanıldığı belirtilmektedir. [İbnü’l-Cevzî, s. 276-277; Hüseyin b. Muhammed ed-Dâmeganî, s. 158-159]
HZ. PEYGAMBER(sallallahu aleyhi ve sellem)’in TAVSİYELERİ
Kişinin tüm kalbi ile Allah’a yönelerek her türlü dünyevî düşünceden uzak durmaya çalışması, okuduğu âyetlerin mânasını düşünmesi, secde yerine bakması ve gereksiz hareketlerde bulunmaması tavsiye edilmiştir.
Allah Resûlü(sallallahu aleyhi ve sellem), dinin direği olarak ifade ettiği namazı; huşû içinde kılmanın öneminden bahsetmiş, huşû halini zedeleyecek/bozacak şekilde namaz kılanları ikaz etmiş ve huşûnun en güzel halini yaşayarak ümmetine örnek olmuştur.
Bu doğrultuda Allah Resûlü(sallallahu aleyhi ve sellem) namaz kılarken Allah’ın rızasını kazanabilmek ve rahmetine nâil olabilmek için yüzü sağa sola çevirip bakmaktan, dolayısıyla huşûyu zedeleyecek hareketlerden kaçınılmasını istemiştir. [Müsned, VI, 130, 443; Ebû Dâvûd, Şalât, 165; Tirmizî, Cum’a, 59] Ayrıca yemek hazırken namaza durmayı [Buhârî Ezân, 42; Müslim, Mesâcid, 64], namaz vaktinin çıkması söz konusu olmadığı halde sıkışık abdestle namaz kılmayı [Müslim, Mesâcid, 67] namaz kılarken zihni meşgul edeceğinden dolayı böyle durumlarda da namaza başlamayı uygun bulmamıştır.